Ο οργανισμός μας έχει άμυνες εναντίον των μεταδοτικών ασθενειών, παράγοντας αντισώματα: ουσίες ικανές να εξουδετερώσουν λοιμογόνους παράγοντες, αυτή είναι η «φυσική» διαδικασία που συμβαίνει, όταν για πρώτη φορά ασθενήσουμε από μια λοίμωξη. Η αρχή στην οποία βασίζεται ο εμβολιασμός μιμείται αυτό που γίνεται φυσιολογικά, πράγματι προάγει την παραγωγή αντισωμάτων εναντίον ειδικών λοιμώξεων με τρόπο ώστε ο οργανισμός να είναι προφυλαγμένος πριν έρθει σε επαφή με το παθογόνο. Ο εμβολιασμός δεν περιορίζεται όμως στο να προφυλάξει μόνο το εμβολιασμένο άτομο, αλλά μπορεί να δημιουργήσει μια προφύλαξη της “κοινότητας”. Πράγματι, με τον εμβολιασμό ενός μεγάλου αριθμού ατόμων επιτυγχάνουμε ένα είδος “τοίχους”, που εμποδίζει την κυκλοφορία του παθογόνου, περιορίζοντας το νούμερο των ευάλωτων ατόμων. Αυτός ο μηχανισμός «ανοσίας» μπορεί να προκαλέσει μια ισχυρή ελάττωση των περιστατικών ασθένειας μέχρι και να εξαφανίσει αυτή την αρρώστια. (πολιομυελίτιδα, ιλαρά) Τι είναι ένα εμβόλιο; κατασκευάζεται από μια ελάχιστη ποσότητα μικροοργανισμών (ιοί ή βακτήρια) αδρανοποιημένων ή νεκρών, ή από ένα μέρος (τμήμα) αυτών, σχεδιασμένο ώστε να διεγείρει την ανοσολογική αντίδραση- απάντηση. Πως “κατασκευάζεται” Τα εμβόλια είναι κατασκευασμένα με διάφορους τρόπους, μα σε όλα είναι παρόντα τμήματα (αντιγόνα) που βρίσκονται σε ιούς ή βακτήρια, και είναι ικανά να διεγείρουν τους φυσικούς μηχανισμούς άμυνας του οργανισμού. εξασθένηση του ιού Μ αυτή τη στρατηγική οι ιοί εξασθενούν έτσι ώστε μπορούν με μεγάλη δυσκολία να πολλαπλασιαστούν μέσα στον οργανισμό. Τα πλεονεκτήματα των ζωντανών ιών είναι ότι μια ή δυο δόσεις φτάνουν για να δώσουν ισόβια ανοσία. Αδρανοποίηση του ιού Με τη μέθοδο αυτή αδρανοποιούνται εντελώς ή σκοτώνονται με χημικά συστήματα.(όπως της γρίπης κλπ) Τμήμα από βακτήρια ή ιούς χρησιμοποιείται το ειδικό τμήμα που δημιουργεί την ασθένεια (η τοξίνη) ή αυτό που δημιουργεί την ανοσολογική απάντηση και είναι αδρανοποιημένο χημικά. Αντενδείξεις Υπάρχουν κάποιες καταστάσεις που ο εμβολιασμός αντενδείκνυται. Είναι απαραίτητο λοιπόν πρίν από τον εμβολιασμό να επισκεφθούμε τον γιατρό μας ο οποίος θα αξιολογήσει την κατάσταση της υγείας μας και θα αποφασίσει για τον εμβολιασμό ή αν αναβληθεί για αργότερα. Παροδικές αντενδείξεις Καταστάσεις περαστικές που αποκλείουν τον εμβολιασμό λχ οξείες εμπύρετες λοιμώξεις(και για όσο καιρό είναι παρούσες) εμβολιασμοί με ζώντες ιούς, εάν τις προηγούμενες τριάντα μέρες χορηγήθηκε άλλο εμβόλιο με ζώντες ιούς, ή θεραπεία που δρα στο σύστημα της ανοσίας, ή λήψη κορτιζόνη σε υψηλές δόσεις. Μόνιμες αντενδείξεις Δεν χορηγούμε συνήθως εμβόλια όταν: • Σοβαρές αντιδράσεις σε προηγούμενους εμβολιασμούς • Νευρολογικές ασθένειες • Εκ γενετής ασθένειες του ανοσοποιητικού • Αλλεργία στο αυγό (εάν περιέχει το εμβόλιο) • Αλλεργικό άτομο στα αντιβιοτικά στρεπτομυκίνη, νεομυκίνη (εάν τα περιέχει το εμβόλιο) • AIDS, λευχαιμίες, κακοήθεις εξετάζονται κατά περίπτωση. Εμβόλια στο ασθμα και την ΧΑΠ Εμβόλιο γρίπης πρέπει να κάνουν όλοι οι ασθενείς με άσθμα (εκτός αντενδείξεων) και πνευμονόκοκκου όσοι ενδείκνυται. Ασθενείς με ΧΑΠ πρέπει να εμβολιάζονται οπωσδήποτε για πνευμονιόκκοκο και για την γρίπη.