Όταν
λέμε κοινό κρυολόγημα εννοούμε μια ελαφρά νόσο του ανώτερου αναπνευστικού
συνήθως χωρίς πυρετό, με μπούκωμα της μύτης, καταρροή και ελαφρό πόνο
στον φάρυγγα. Το κοινό κρυολόγημα δεν είναι τίποτα άλλο από μια ιογενής
λοίμωξη πού προσβάλει το ανώτερο κυρίως αναπνευστικό. Αν δεν υπάρχει ιός
δεν υπάρχει κρυολόγημα.
Υπάρχουν πάνω από 100 τύποι ρινοϊών που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα
(λόγω της πολυμορφίας τους ο εμβολιασμός θα είναι ανεπιτυχής). Όπως και
το όνομά τους υποδηλώνει προσβάλλουν κατ΄ αρχήν την μύτη, έχουν εποχιακή
κατανομή, είναι οι συνηθέστερες λοιμώξεις (διάρκειας λίγων ημερών ή λίγων
εβδομάδων) και έχουν μεγάλη μεταδοτικότητα. Είναι η συνηθέστερη αιτία
επίσκεψης στον γιατρό. Οι ενήλικες έχουν περίπου 2-4 κρυολογήματα ανά
έτος ενώ τα μικρά παιδιά 6-8.
Ο
συνηθέστερος τρόπος μετάδοσης είναι
η απ΄ ευθείας επαφή. Από την μύτη (βοηθά ο κνησμός, η καταρροή...) στα
χέρια του ασθενούς που ακολούθως αγγίζει στα χέρια την μητέρα ή το αδελφάκι
ή τον συμμαθητή του κι αυτός αγγίζει την μύτη ή το στόμα και έτσι ο ιός
μεταδίδεται στο επόμενο άτομο. Ακόμη και από αντικείμενα λ.χ. ποτήρι ή
χειρολαβή λεωφορείου μπορεί με τον προαναφερθέντα τρόπο να γίνει μετάδοση.
Βεβαίως είναι αερομεταφερόμενος ιός και μεταδίδεται από πταρμό, βήχα ιδίως
σε κλειστό χώρο.
Καθένας
γνωρίζει τα συμπτώματα: στην αρχή
ήπιος ρινικός κνησμός ενίοτε και στα μάτια ακολούθως ρινικός κατάρρους,
απόφραξη, φαρυγγίτιδα, βήχας ίσως δεκατική κίνηση (στα βρέφη-νέα παιδιά
πυρετός). Τα συμπτώματα του κρυολογήματος είναι αποτέλεσμα της επέλασης
του ιού από την μύτη (ή και μάτια) φάρυγγα κλπ και της αντεπίθεσης του
ανοσοποιητικού μας συστήματος. Συνήθως το κρυολόγημα παρέρχεται χωρίς
προβλήματα, μόνο άτομα με βρογχικό άσθμα ή χρόνια πνευμονική νόσο θα παρουσιάσουν
παροξυσμό της νόσου τους και ως εκ τούτου πρέπει να επισκεφθούν τον γιατρό
τους αμέσως με τα πρώτα συμπτώματα κρυολογήματος.
Η
πρόληψη του κρυολογήματος είναι δύσκολη γιατί είναι τόσο κοινό
και τόσο μεταδοτικό. Ορισμένα μέτρα πού μειώνουν τις πιθανότητες: αποφεύγομε
στενές επαφές ή σε κλειστούς χώρους με κρυολογημένα άτομα ιδίως τις 3-4
πρώτες ημέρες. Πλύσιμο των χεριών μετά από κάθε επαφή με ασθενή, (ή αντικείμενο
πού άγγιξε). Κρατάτε τα χέρια σας μακριά από την μύτη-μάτια.
Εάν είστε εσείς κρυολογημένος: καλύψτε την μύτη-στόμα με ένα μαντήλι όταν
βήχετε ή πταρνίζεστε. Πλύνετε τα χέρια σας μετά από κάθε βήχα ή πταρμό.
Μείνετε μακριά από άτομα με βρογχικό άσθμα ή ΧΑΠ (ιδίως τις 3-4 πρώτες
ημέρες).
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία
για το κρυολόγημα. Η αντιμετώπιση είναι συμπτωματική, επικεντρώνεται στην
ανακούφιση των ενοχλητικών συμπτωμάτων. Επαρκής ποσότητα υγρών (νερό ή
χυμούς) - πρόληψη αφυδάτωσης. Αποφεύγετε καφέ, τσάι, κόκα-κόλα (η καφεΐνη
μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια υγρών και δημιουργία παχύρρευστων εκκρίσεων).
Τα αντιβιοτικά είναι άχρηστα (μέχρι βλαβερά) διότι σκοτώνουν βακτήρια
και όχι ιούς.